نشريه «باور فلسفي»، شماره سوم

شماره سوم نشريه باور فلسفي؛ ماهنامه فرهنگ، انديشه و فلسفه منتشر شد

اين اثر افزون بر سخن سردبير، در هفت فصل اخبار، گفتگوي فلسفي، آموزش فلسفه، فلسفه، عرفان، از منظري ديگر و کتاب‌شناخت سامان يافته است.

در بخش «گفت و گوي فلسفي» اين شماره نظر به اهميت حوزه فلسفه دين مصاحبه اي درباره الوين پلانتينگا از بزرگترين فيلسوفان دين حاضر دنيا با دکتر رسولي پور شده که اطلاعات جالب و مفيدي هم درباره شخصيت پلانتينگا و هم درباره افکار او دربردارد. همچنين در پيوند با اين مصاحبه يکي از سخنراني هاي علمي پلانتينگا درباره «فلسفه مسيحي در پايان قرن بيستم» را در بخش فلسفه مشاهده مي‌کنيم.

اما بخش «آموزش فلسفه» اين شماره حاوي سه مطلب است: ادامه نوشته «تفکر انتقادي» و نيز «درآمدي به فلسفه» و شروع مطلبي درباره «آشنايي با فلسفه اخلاق».

در بخش «فلسفه» که با نگاشته سجاد رضوي درباره «ملاصدرا» آغاز مي‌شود، شما با نوع نگاه به صدرا و فلسفه او در بيرون از مرزهاي سرزمين سنتي آن آشنا خواهيد شد؛ بجز سخنراني پلانتينگا که در بالا راجع به آن توضيح داده شد، مطلب توجه برانگيزي درباره وضعيت فعلي فلسفه آکادميک با عنوان «پارلمان تصفيه شده فلسفه آکادميک جديد» در اين بخش گنجانده شده. در ادامه پرونده‌ويژه علم ديني در شماره دوم، در اين شماره مطلب جديدي از علی طالقاني در پاسخ به دکتر پايا کار شده است.  بخش فلسفه با مقاله اي از محمد ملکي درباره «فراز و فرود حکمت اشراق» خاتمه مي‌يابد.

بخش «عرفان» اين شماره نيز دو مطلب را شامل مي‌شود: نخست مقاله‌اي با عنوان «تعاليم اسلامي سرچشمه عرفان اسلامي» که چنانکه از عنوانش نيز پيداست به اجمال به ريشه‌هاي قرآني و روايي عرفان اسلامي مي‌پردازد؛ دوم ترجمه‌اي است از فصلي از کتاب کلاسيک «عرفان» اثر خانم اِوِلين آندرهيل درباره «ويژگي‌هاي عرفان واقعي».

اما در بخش «از منظري ديگر» علاوه بر ادامه مطلب «از فيلسوفان بپرسيد» دو مطلب ديگر هم هست؛ نگاشته اي از احمد شهدادي درباره فلسفه وودي آلن در مقام يک نويسنده و تلميحات و تضمنات فلسفي موجود در آثارش و ديگر، نوشته اي درباره فيلم «زندگي پاي» و اشارات فلسفي آن.

پايان بخش مجله نيز بخش «کتاب‌شناخت» و معرفي کتاب ها و نشريه هاي فلسفي خواهد بود.

شماره سوم نشريه باور فلسفي، در 144 صفحه و به همت نهاد کتابخانه‌هاي عمومي کشور منتشر شده است.

منبع: دين آنلاين

مطالب مرتبط:

----------------------

نشريه «باور فلسفي»، شماره دوم

كتاب «انسانيت: تاريخ اخلاقي سده بيستم»

بحران اقتدار اخلاقيا

درباره كتاب «انسانيت: تاريخ اخلاقي سده بيستم» يا فروپاشي اخلاقيات

نويسنده: آريامن احمدي

    قرن ما پيش از اين با اسطوره زدايي از طبيعت و تقدس زدايي از گفتارهاي متافيزيك و با سويه هاي عقل گرايي محض و انسان محوري، به انقياد كشيدن امر والاو برجاي نشاندن انسان بر تخت آسماني اش همت گمارد تا انسان را عملادر برابر انسان قرار دهد: بدين گونه جنگ ها به جاي دعاهاي مردم از آسمان نازل شدند. شمارش معكوس پيشترها آغاز شده بود: جنگ جهاني اول، جنگ جهاني دوم، حمله اتمي به هيروشيما، حمله موشكي به درسدن آلمان، فجايع انساني در كشورهاي آفريقايي، اروپايي، امريكايي و آسيايي و... همه و همه يكي پس از ديگري واقعيت انسان مدرن را آشكارتر كرد: انسان نه فقط امر مقدس، كه خود را نيز به يوغ كشيد. عقل لجام گسيخته شد و اميال در دامان تمدن رها شدند و انسان را از كنترل بر خود ناتوان كرد. عقل به ضعف خود پي برد و اميال رهاشده، قدرت كنترل خود را از دست دادند و سرانجام انسان ماند و هزارتوهاي تودرتوي بي گريز و اين فكر كه نيچه در «تبارشناسي اخلاق» برگفته بود: «در اين شكي نيست كه با خودآگاه شدن خواست حقيقت، اخلاق نيز از اين پس رو به نابودي مي رود: اين نمايش بزرگ در صد پرده براي دو سده آينده اروپا رقم زده شده است، ترسناك ترين و پرسش برانگيزترين و اي بسا نوميدبخش ترين نمايش هاست.» و انسان در پي پاسخ به آن علامت سوال بزرگ و جوابي كه پاسخ به آن هم راه به جايي نخواهد برد. ما انسان را نه تنها به آسايش نرسانديم، كه آرامش نسبي را نيز از او بازگرفتيم. كاري كرديم كه انسان، انسانيتش را از ياد ببرد تا بي رحمانه و تنها به صرف وظيفه و ايدئولوژي برساخته، آدم بكشد و همراه با خوانش «آي آدم ها» به تماشاي غرق شدن آدم ها بنشينيم، بي آنكه تلاشي براي نجات شان كنيم: چراكه سرنوشت همه ما همان غرق شدن است در خود يا ديگري. اكنون با پايان سده بيستم به دشواري مي توان سخن راند كه از قانون اخلاق يا پيشرفت اخلاقي پيش تر رفته ايم. اگر برگرديم به عقب تر، كانت را به ياد خواهيم آورد كه گفته بود دو چيز ذهنش را از ستايش و احترام لبريز مي كند: يكي آسمان پرستاره بر فراز سر و ديگري قانون اخلاقي در قلب و يك قرن بعد در همراهي با كانت، لرد اكتون نيز تاكيد كرد كه انديشه ها دگرگون مي شوند، رفتارها تغيير مي كنند، عقايد برمي خيزند و فرومي ريزند، ولي قانون اخلاق بر صخره هاي ابديت نبشته است. اما نه به باور كانت و نه اكتون، جهان ما در پايان سده بيستم، به باور نيچه در تبارشناسي اخلاق نزديك تر شده است: «بحران اقتدار اخلاقيات»: گويي اكنون ديگر قوانيني كه بر صخره هاي ابديت نبشته شده، كمي رنگ باخته است! هنوز فراموش نكرده ايم كه آغاز سده بيستم خوش بيني برخاسته از روشنگري، تصويري را براي ما ترسيم مي كرد كه بر اساس آن گسترش چشم انداز انساني و علمي به رنگ باختن جنگ و ساير شكل هاي بي رحمي و بربريت منجر شد و چنين رخدادهايي را در تالار وحشتي كه بخشي از موزه گذشته بدوي بود، به بايگاني تاريخ مي سپرد. چنين توقعات و انتظاراتي سبب شد تا قرن هيتلر، استالين، پل پت و صدام حسين ما را غافلگير كند: آتشفشان هاي به ظاهر خاموش واقعا خاموش نبودند. (و اكنون بار ديگر فاجعه انساني در كشورهاي آسيايي به ويژه مصر و سوريه و در يك نگاه كلي ديكتاتورهاي شرقي را به خاطر بياوريد!)
    جاناتان گلاور در «انسانيت: تاريخ اخلاقي سده بيستم» ما را با اين خطرات يك بار ديگر رودررو مي كند و به ما يادآوري مي كند: «آي آدم ها كه بر ساحل نشسته شاد و خندانيد! يك نفر در آب دارد مي سپارد جان!» به قول مايكل كرلين، گلاور تاريخي را در اين كتاب ارائه مي دهد كه واقعا هولناك است، ولي به دليل معنايي كه سعي مي كند به آن ببخشد جذاب و آموزنده نيز هست. بررسي تاريخي نگران كننده گلاور نشان مي دهد كه چگونه انسانيت زدايي فردي و جمعي از ديگران، فاصله گيري كافي از ديگران براي نديدن رنج و محنت شان، تقسيم مسووليت اعمال در ميان جمعي بزرگ و عقلاني سازي فايده گرايانه و آرمانشهري مي تواند هويت اخلاقي را بفرسايد. كتاب حاضر تلاشي است براي بخشيدن بعدي تجربي به اخلاقيات يا به عبارت ديگر تلاشي براي جمع كردن اخلاق با تاريخ. گلاور در اين كتاب از اخلاق براي طرح پرسش هايي در برابر تاريخ استفاده مي كند و تلاش دارد متقابلااز تاريخ براي ارائه تصويري از استعدادهاي پنهان انسان استفاده كند كه به اخلاقيات ربط پيدا مي كند. سقوط اقتدار دين و زوال باور به خدا سبب شده كه اين مساله براي بسياري از افرادي كه فيلسوف هم نيستند، به مشكلي بدل شود.
    اخلاق با چالش ديگري نيز روبه رو است: همان چالشي كه داستايوفسكي از زبان ايوان كارامازوف بيان مي كند: «اگر باور به امر مقدس نباشد، انجام هر كاري مجاز است» نقطه ختم و اوج نقد او جهاني است كه در آن ، آنچه در بلغارستان رخ داده است: يعني سوزاندن زنان و كودكان و تجاوز به آنان. زندانيان را در شب آخر زندگي از گوش به حصار ميخ مي كردند و سپس به دار مي آويختند، (اين بي رحمي را هيچ حيواني مثل انسان نمي تواند چنين ماهرانه و هنرمندانه به كار ببندد!) كودكان را با خنجر از رحم مادران بيرون مي كشيدند، نوزادان شيرخواره را به هوا پرتاب مي كردند و با سرنيزه مي گرفتند: «لذت بخش ترين حالت اين بود كه اين كار را جلوي چشمان مادران انجام
    دهند.» پرسش دشوار و بي پاسخ در برابر چنين ظلمي آن است كه تكليف اخلاق چه مي شود؟ پاسخ را مي توانيد در لايه هاي تاريك «انسانيت: تاريخ اخلاقي سده بيستم» جست وجو كنيد. در تاريك ترين لايه هاي كتاب نيز - كه تاكيد نويسنده بر عدم پيام بدبيني است- كورسوي اميدي همچنان هست!
    «انسانيت: تاريخ اخلاقي سده بيستم» را افشين خاكباز ترجمه و خشايار ديهيمي ويرايش و نشر «آگه» منتشر كرده است.

منبع: روزنامه اعتماد

کتاب «حق و مصلحت»

مقالاتی در فلسفه حقوق،‌ فلسفه حق و فلسفه ارزش در «حق و مصلحت»

جلد دوم کتاب «حق و مصلحت» با عنوان فرعی «مقالاتی در فلسفه حقوق،‌ فلسفه حق و فلسفه ارزش» به قلم محمد راسخ از سوی نشر نی منتشر شد.

جلد دوم مجموعه «حق و مصلحت» جستارها و نوشتارهایی را دربردارد که در ده سال گذشته، پس از انتشار جلد نخست حق و مصلحت، به‌تدریج شکل گرفته و عمدتاً منتشر شده‌اند.

مباحث این مجموعه پیرامون سه محور قانون، حق و ارزش است و آنطور که ناشر شرح داده، قانون ستون فقرات نظام حقوقی است از این رو، فهم چیستی نظام حقوقی وابسته به درک ماهیت قانون است. چنین فهمی به شکل منفرد و جزئی میسر نیست. به دیگر سخن، به‌نظر می‌رسد درک دقیق‌تر قانون از رهگذر فهم آن در نسبت متقابل با مفاهیم و نظام‌های هنجاری مجاور به‌دست آید.

همچنین، مفاهیم و نظام‌های هنجاری در ربط و نسبت با واقعیات موجود در «جهان ممکن» مشترک با خود قرار دارند. مجموعه عناصر یاد شده زمینه بروز نظریه «واقع‌گرایی انتقادی حقوقی» را فراهم می‌آورد، نظریه‌ای که در پی تبیین مفهوم و مبنای قانون در نقطه‌ای میان عدالت و واقعیت است. مفهوم حق، در معنای مدرن، مفهومی نو در جغرافیای فکر و نظام هنجاری است. درک این مفهوم البته در گرو شناخت عناصر گوناگون فلسفه حق است. این عناصر ناگزیر در نسبتی هم‌گرا با یکدیگر قرار دارند. فلسفه یادشده به‌نوبه خود جزئی از نظریه عدالت است. حقوق و حق، از نگاهی دیگر، از مصادیق ارزش هستند. از این رو، لازم است پابه‌پای بحث از قانون و حق به مقسم آن‌ها،‌ ارزش، نیز پرداخته شود. فلسفه‌ها و نظریه‌های متقن و استوار در حوزه‌های هنجاری، از جمله در دو گستره پیش‌گفته، در گرو اتخاذ موضع نسبت در خصوص «ارزش» است.

«مدرنیته و حقوق دینی،‌ ویژگی‌های ذاتی و عرضی قانون،‌ حقوق،‌ نظریه و آموزش،‌ حقوق و انسان‌شناسی، نظریه حق،‌ حق به مثابه دلیل حاکم،‌ مفهوم عدالت،‌ حق بر شناختن پدر و مادر بیولوژیک،‌ مطبوعات و دموکراسی، ‌ارزش شناسی،‌ مفهوم مصلحت عمومی،‌ مصادیق اصلی مصلحت عمومی، و...» از جمله سرفصلهای این کتاب است.

محمد راسخ دانشیار فلسفه حقوق و حقوق عمومی در دانشگاه شهید بهشتی است. کتاب «حق و مصلحت» در 580 صفحه و با قیمت 25 هزار تومان عرضه شده است.

خبرآنلاین

ويژه نامه «روزالين هرست هاوس و اخلاق فضيلت» در کتاب ماه فلسفه

کتاب ماه فلسفه  شماره ۷۰ تير ۱۳۹۲ حاوي ويژه‌نامه‌اي درباره اخلاق فضيلت است كه مقالات آن به شرح ذيل مي‌باشد:

روزالين هرست هاوس و اخلاق فضيلت	29-30	داود قرجالو
اخلاق فضيلت	31-42	روزالين هرست هاوس,هاشم قرباني
اخلاق فضيلت هنجاري	43-51	روزالين هرست هاوس,مرتضي احمدي
عمل فضيلت مندانه	52-56	حسن شيخياني,روزالين هرست هاوس
توليد مثل و اخلاق	57-61	روزالين هرست هاوس,زكيه احمدي فر
توقف و تاملي در كتاب در باب اخلاق فضيلت	62-64	حجت اسدي ملكي,نافسيكا آتاناسوليس
نظريه فضيلت	65-73	پريسا باغبان,گرگ پنس,نيلوفر نميرانيان

با تشكر از حميد رهنما جهت اطلا‌ع‌رساني.

كتاب «ماخذشناسي اخلاق فناوري اطلاعات و ارتباطات»

به نقل از وبلاگ اندكي انديشه: كتاب «ماخذشناسي اخلاق فناوري اطلاعات و ارتباطات» كه به سفارش دبيرخانه شوراي عالي اطلاع رساني كشور و توسط حسينعلي رحمتي تهيه شده، توسط انتشارات دانشگاه قم منتشر شد. هدف از نگارش اين كتاب معرفي توصيفي حدود 500 كتاب، مقاله و پايان نامه  است كه به زبان فارسي درباره موضوع ها و مباحث مختلف مربوط به اخلاق فناوري اطلاعات تاليف يا ترجمه شده است. در بخش اول به معرفي منابع چاپي و در بخش دوم به معرفي برخي از آثار منتشر شده در فضاي مجازي پرداخته شده است.
كتاب حاضر در ذيل مجموعه آثاري از نويسندگان مختلف است كه تحت عنوان «پژوهش هاي مربوط به حوزه هاي طرح تسما» از سوي شوراي عالي اطلاع رساني تهيه و با كمك دانشگاه قم در حال انتشار است. پنج جلد از اين مجموعه تاكنون منتشر شده است و احتمالا حدود ده جلد ديگر نيز باقي مانده است كه اميدوارم زودتر منتشر شود.
مشخصات كتاب:
حسينعلي رحمتي، ماخذشناسي اخلاق فناوري اطلاعات و ارتباطات (منابع فارسي)،  ناشر: دانشگاه قم به سفارش شوراي عالي اطلاع رساني،‌ چاپ اول، 1392، 312ص، قيمت: 120/000 ريال.
انتشار كتاب پيش‌رو را خدمت  آقاي رحتمي تبريك عرض مي‌كنم.

نشريه «باور فلسفي»، شماره دوم

نشريه «باور فلسفي»، سال اول، شماره دوم، ارديبهشت 92

گفتگوي فلسفي

فلسفه اسلامي؛ حال و آينده/گفتگوي با حجت الاسلام دکتر حسن معلمي

آموزش فلسفه

تفکر انتقادي2/ آدام ويگنز/ روح الله محمودي

فلسفه

روان‌شناسي و فلسفه ذهن عربي و اسلامي/آلفرد ايوري/ ياسر پوراسماعيل

آيا طلسم واقعا شکسته مي‌شود/جاستين ال. برت/ علي شهبازي

پرونده ويژه

درآمدي بر پرونده علم ديني/ جعفر مرواريد

نتايج نامطلوب گفتمان علوم انساني بومي/ديني/ دکتر علي پايا

چرا پوپري‌ها نمي‌توانند از پذيرش امکان علوم تجربي اسلامي شانه خالي کنند؟/سيد علي طالقاني

چرا عقل‌گرايان نقاد علم اسلامي را ناممکن مي‌دانند؟/ دکترعلي پايا

بررسي تطبيقي ديدگاه ميرباقري و پايا در زمينه الگوي توسعه اسلامي/ سيد محمدتقي ابطحي

پاسخي به مقاله آقاي ابطحي/ دکترعلي پايا

از فيلسوفان بپرسيد

کتاب شناخت

گفتگو با رضا اميري نويسنده کتاب «هرمس و حکمت هرمسي»

مروري بر کتاب «ارزش معرفت‌شناتي تجربه ديني»

مروري بر «تعليقاتي بر ارزش معرفت‌شناختي تجربه ديني»

مروري بر کتاب «آشنايي با منطق ربط»

نشريه پيشرو به سردبيري و مدير مسئولي محمد کيوان‌فر و با شوراي تحريريه مرتضي کاردر، علي مهجور، عباس مهدوي منتشر مي‌شود.

------------

مطالب مرتبط:

نشريه «باور فلسفي»

نشريه «باور فلسفي»

«باور فلسفي» ماهنامه‌اي در حوزه انديشه و فلسفه با نگاهي ويژه به فلسفه، کلام و عرفان اسلامي ايراني، منتشر شد.

درباره شماره نخست: در بخش آموزش فلسفه گفتگويي را با عبدالرسول عبوديت انجام داديم که محور اصلي آن آموزش فلسفه اسلامي و متون آموزش فلسفه اسلامي و متون آموزشي آن است. در پيوند با اين گفتگو چند متن مقدماتي در حوزه‌هاي مختلف فلسفي از نويسندگان غربي انتخاب و ترجمه شد تا نمونه‌هايي عيني از متون استاندارد امروزي و شيوه هاي نگارش آن به دست داده باشيم. در بخش فلسفه در اين شماره بيشتر متوجه حوزه‌هاي بنيادي و انتزاعي‌تر فلسفه بوديم و به معرفت‌شناسي، منطق و فلسفه ذهن بيشتر از حوزه‌هاي ديگر پرداختيم. در بخش عرفان مطلبي از ويليام چتيک درباره مولانا آمده است. در بخش نهايي مجله که به کتاب‌شناسي اختصاص يافته است به مناسبت انتشار جلد نخست مجموعه مجموعه آثار شيخ اشراق پرداخته ايم.

نشريه «باور فلسفي»، سال اول، شماره اول، ارديبهشت 92

مدير مسئول و سردبير: محمد کيوان‌فر

شوراي تحريريه: مرتضي کاردر، علي مهجور، عباس مهدوي

آموزش فلسفه

گفتگو با عبدالرسول عبوديت.....

درآمدي به فلسفه 1/ فيليپ پکورينو/مرتضي کاردر

تفکر انتقادي1/ آدا ويگينز/ روح‌الله محمودي

درآمدي بر متافيزيک معاصر/ مايکل جي. لاکس/ صالح افروغ

فلسفه

تحليل مفهوم معرفت ميان فيلسوفان معاصر/بهرام عليزاده

منطق در فلسفه اسلامي/ دبورا بلک/ محمدحسين صالحي

استدلال‌هاي ارسطويي در چارچوب منطق جديد/ علي مهجور

روان‌شناسي و فلسفه ذهن عربي و اسلامي/ آلفرد ايوري/ ياسر پور اسماعيل

از فيلسوفان بپرسيد/ ترجمه حسين کيوان‌فر

عرفان

مولوي و مذهب عشق/ ويليام چيتيک/ محمد کيوان‌فر

کتاب‌شناخت

گفتگو با محمد ملکي

مروري بر کتاب حکمت اشراق يدالله يزدان‌پناه/ عباس مهدوي

مروري بر ده کتاب درباره فلسفه اشراق/ محمد درودگري

مروري بر کتاب‌هاي فلسفي منتشر شده در سال 1391

اخبار نشريه

------------------

مطالب مرتبط:

"باور فلسفی" منتشر شد

نخستین دفتر کتاب ادیان

کتاب «ادیان» اثر مشترک محمد کیوانفر، علی مهجور و عباس مهدوی به تازگی از سوی نشر خانه کتاب منتشر شده است. خانه کتاب قصد دارد جلدهای بعدی این مجموعه را هم منتشر کند.-
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، فصول هفت‌گانه اثر حاضر را مباحث کتابخانه، یک نویسنده، اخبار کتاب، گفت‌وگوی کتاب، باشگاه کتاب و تازه‌های‌ نشر تشکیل می‌دهند.

مخاطبان در فصل نخست با «ماجرای حجاب و زنان مسلمان، رهروان بودا،‌ یهودیان آفریقا، رسم حضور و غیبت، آیا خدا وجود دارد؟، پاسخی برای امروز، مروری بر سیر تفکر مسیحیت، حدیث‌پژوهی در غرب، دین و سلامت،‌ مطالعات دینی، فوکو و جامعه ایرانی، آموزه تجسد در نهضت اصلاح دین، استلزام‌های اخلاقی دین، کتاب‌شناسی وحدت اسلامی و مقدمه کلام» آشنا می‌شوند.

فصل دوم کتاب ادیان به بررسی «کتاب‌شناسی تحلیلی پلنتینگا، محل نزاع واقعی کجاست؟ و پلنتینگا لابه‌لای کتاب‌های فارسی» می‌پردازد.

مباحث دینی‌سازی تا علوم دینی، نگاهی تازه به رابطه علم و دین و مطالعه چند کتاب در علم و دین، در فصل سوم این نوشتار بررسی می‌شوند.

در سایر فصل‌های کتاب ادیان آثار لاتین، ترجمه، تصحیح، دانشنامه، پنج کتاب در یک گفت‌وگو و آثار الکترونیکی معرفی می‌شوند. همچنین سخن از دورنمایی از مسیحیت پروتستان، نقد کتاب آیین عرفی، مسیحیت و چالش افول و الاهیات صلیب و فمنیسم یه میان می‌آید.

در بخشی از کتاب ادیان آمده است: «دین در تایوان از دهه 1980 به این طرف، جانی دوباره گرفته است و مردم این کشور در این دوره دوباره بر گرد آیین بودا جمع شده‌اند. بالاترین آمار زنان رهرو بودایی که تارک دنیا شده و در دیر زندگی می‌کنند، متعلق به این کشور است و نیز در کل، شمار رهروان بودایی را که در تایوان رایج است آیین بودای دیری خواند، نوعی آیین بودای خاص که با آیین بودا در سراسر جهان تفاوت بنیادین دارد.»

نخستین چاپ کتاب ادیان با شمارگان یک هزار نسخه، در 265 صفحه و به بهای 85 هزار ريال به تازگی از سوی نشر خانه کتاب روانه بازار کتاب شده است.

منبع: خبرگزاري کتاب

-------------

مطالب مرتبط:

اولين شماره نشريه كتاب اديان منتشر شد